Okufuta mo aantu niikulya opo yemu hogolole oshi li ompinge noveta

Ethano: Lya Gandjwa IIKULYA YAAKWASWAPO … Methano ndika otamu monika uupakete wiikulya yaamboka kwa li ye ya koshikonga shongundu yoSwapo pethimbo kwa li tayi helulwa.

… omaiyuvo ga yooloka goongundu dhopapolitika
kombinga yoveta yomahogololo

Oongundu dhopapolitika odhi na omaiyuvo ga yooloka kombinga yoveta yomahogololo ndjoka ye ya indika okugandja iikulya kaayambidhidhi yawo pethimbo lyiikonga yomahogololo.

Oongundu dhimwe odhi li ompinge noveta ndjoka omanga dhimwe otadhi yi popile.

Ndhoka dhi li ompinge odha popi kutya oveta ndjoka oya pumbwa okutalululwa.

Oveta yOmahogololo yo2014 oya popi kutya omuntu ngoka ta gandja nenge ta taamba iikulya opo a hogololwe nenge a hogolole nena ota longo oshimbuluma.

Nonkene ngoka ta monika ondjo ota pewa egeelo lyofuto yooN$20 000 nenge a patelwe mokalimosho uule woomvula inaadhi konda pune.

Oveta ndjoka otayi thamuna kutya kehe ngoka ta gandja iikulya, iikunwa, omainyanyudho nenge omauwanawa gontumba ge na sha nokuhwahwameka aantu ye ya hogolole nena otaya longo oshilonga sha puka noshi li ompinge noveta.

Omuhogololi ngoka ta taamba mbyoka ya tumbulwa pombanda naye okwa pogola nota vulu okukatukilwa onkatu.

Ongundu yoSwapo osho wo oongundu dhilwe dhopapolitika odha kala tadhi gandja iikulya piikonga yawo yomahogololo, noshiningwanima oshitalala ooshoka shongundu yoSwapo ndjoka kwa li yu umbile aakwashigwana iikulya mOmbaye omasiku ga zi ko.

Omundjandjukununi nomunawino miikwapolitika, Henning Melber, okwa popi kutya okugandja iikulya kaakwashigwana pethimbo lyomahogololo, oshinima sha puka.

Okwa popi kutya ngaaka ookugandja oombumbo dhiikulya kaakwashigwana mboka ya sa ondjala opo ye ya hogolole.

“Oongundu dhopapolitika hadho nande dhi na oshinakugwanithwa shokugandja iikulya kwaamboka ye li mompumbwe . . . oshinakugwanithwa shoka oshepangelo okushilipaleka kutya aantu itaya si kondjala,”
osho a popi ngaaka.

“Ongundu yoSwapo ndjoka oyo yi li koshipundi tayi longitha omukalo gokugandja iikulya opo ya hogololwe otayi shekiha uuleli wokoshipundi,” osho a popi ngaaka.

Omupeviamushangandjayi gwongundu yoSwapo, Uahekua Herunga okwa popi kutya ongundu yawo kayi na nande oveta ya sha ya pogola.
“Ndhoka dhoveta ya pogolwa ngame kandi dhi shi nande,” osho a popi ngaaka.

OSHIGWANA SHA SA ONDJALA

MoNamibia omwa lopotwa aantu ya kanitha oomwenyo omolwondjala.

Ombelewa yOmuprimaminista oya popi kutya aantu ye li poomiliyona 1.1 oya taalelwa kondjala moNamibia.

Hahende guuthemba womuntu Norman Tjombe okwa popi kutya otashi tulitha omutse kepepe okutala kutya oongundu dhopapilitika ohadhi gandja owala iikulya pethimbo lyiikonga yomahogololo.

“Iikonga mbyoka yomahogololo ohayi lalakanene okukonga aahogololi nonkene, otashi monika sha fa kutya egandjo lyiikulya otali ningwa nelalakano lyokukwata ko aantu opo ya ka hogolole ongundu ndjoka, naashoka otashi vulu okukala sha ya pambambo okatendo 184 (1) kOveta yOmahogololo,” osho a popi ngaaka.

Ashike nando ongaaka okwa popi kutya otashi kala oshidhigu opo oveta yi kale nuumbangi mboka tawu utha kutya iikulya mbyoka oya gandjwa “paulingilingi” nelalakano “lyokukwata ko paulingilingi” aahogololi.

Omulongi gwiikwaveta koUNAM, John Nakuta, okwa popi kutya okatendo hoka ke li moveta yomahogololo ina ka indika iikulya yi gandjwe pethimbo lyiikonga.

“Okatendo okiindika iilonga yuulingilingi kaayi longwe momulandu gwomahogololo. Ngele omuntu okwa hala okulonga uulingilingi namukwawo paukililo nenge shaali paukililo nelakakano lyokukwata ko omulandu gwomahogololo, nenge oshizemo shomahogololo, nena ngaaka opo a longa uulingilingi,” osho a popi ngaaka.

Okwa popi kutya okatendo hoka itaka vulu okulongithwa pakutya oongundu dhopapolitika inadhi gandja
iikulya kwaamboka taya holoka piikonga yoongundu dhawo.
‘TSE, OTATU LI’

Omupopiliko gwongundu yo-Independent Patriots for Change (IPC), Imms Nashinge okwa popi kutya egandjo lyiikulya kwaamboka taya holoka piikonga yomahogololo ogo “edhiladhilo esama tali ningwa koongundu” dha sa ondjala yokuhogololwa.

Amushangandjayi gwongundu yo-Popular Democratic Movement, Manuel Ngaringombe okwa popi kutya okugandja iikulya piikonga itashi ti nande okufuta mo aahogololi.

“Tse otatu shi ningi opo tu pandule aantu sho ye ya, molwashoka yamwe ohaya thiki kuyele lwopo09h00, omanga oshikonga tashi tameke po14h00,” osho a popi ngaaka. Ngaringombe okwa popi kutya okatendo hoka okapuka nonkene okapumbwa okulundululwa.

Omupopiliko gwongundu yo-Landless People’s Movement (LPM), Lifalaza Simataa okwa tsu kumwe kutya okugandja iikulya inashi pogola oveta ya sha.

“Iikulya hayo hayi kala elalakano lyaantu okuholoka poshigongi,” osho a popi ngaaka.

Omuleli gwongundu yo-Popular Democratic Movement, McHenry Venaani muApilili pethimbo lyoshikonga shongundu yawo mOkalongo moshitopolwa shaMusati okwa popi kutya ongundu yoSwapo okwa li ye etele aakalimo yomOkalongo iikulya yoshikukuta sho yu uvu kutya Venaani okuna ko oshikonga shongundu ye.

“Ngele oye mu pe iikulya, lyeni, ashike inamu ilandithapo molwiikulya. Otaye keya kune nomauvaneko ogendji,” osho a popi ngaaka.

Oshiwike sha zi ko, omuprimaminista Saara Kuugongelwa-Amadhila okwa londodha aaleli yoongundu dhopapolitika miitopolwa ya hulithepo okwiidhopa iikwapolitika megandjo lyiikulya yoshikukuta.

“Oontamanana pokati kaaleli yoongundu dhopapolitika miitopolwa odha pumbwa okwa adha ehulilo, molwashoka omu li mo tamu dhana uukwapolitika, omanga aantu taya si ondjala ya tegelela okupewa iikuya mbyoka mwa pewa oshinakugwanithwa mu yi gandje,” osho a popi ngaaka.

Stay informed with The Namibian – your source for credible journalism. Get in-depth reporting and opinions for only N$85 a month. Invest in journalism, invest in democracy –
Subscribe Now!

Latest News