Onotwaveta yaUK oyo i li ominge noukongootai ka denga Namibia pomutima

Pohamba Shifeta

Namibia okwa teelela a ka kanife oshimaliwa shi fike peemiliyona N$260 kodula moshikondo shomaukongo oifitukuti molwetokolo olo la ningwa kongudu tai pangele yokoUnited Kingdom yedina Labour Party lokutula moilonga onotwaveta i li ominge nomaukongo oifitukuti.

Momudo 2022, ominista yomidingonoko, omakuti nomatalelepo Pohamba Shifeta okwa ya tya oshinima eshi shokuxulifa po omaukongo shaUnited Kingdom (UK), Belgium naFinland otashi dulika shi kale shi na omawii mahapu kuNamibia nokoimeno noifitukuti.

“Otu udite ko kutya ova hala okwaamena omaludi oinamwenyo oyo hai kongwa moNamibia nomoilongo ikwao yaAfrika – ehalo olo tali yambididwa kepangelo laNamibia,” Osho a ti ngaho.

Shifeta pefimbo opo okwa li a tya oinamwenyo yomokuti yaNamibia ohai eta oshimaliwa shi fike peemiliyona N$260 okupitila momaukongo keshe kodula noshikondo eshi okwa li sha yandja oilonga kovanhu ve fike po6 000 koitopolwa yokomikunda.

Namibia oku na ondunge yokukalela po onotwaveta oyo i li ominge noukongo yepangelo lipe laUK, osho yo oveta yomatembu oyo kwa li ya tulwa moilonga kongudu yoConservative Party.

Ongudu yoLabour Party okwa li ya ya koshipundi shivike sha dja ko konima eshi kwa li ya findana po omahoololo oshilongo.
Oya kala nale tai kondjifa oshinima eshi shokuxulifa po oukongo woifitukuti moUK, osho tashi ningi shi ninge oveta paife konima eshi sha mona omawi mahapu koilyo yopaliamente yaUK.

Ehangano laNamibia li na sha noukongo wopaveta ledina Namibia Professional Hunting Association (Napha) okwa li la popya kutya oukongo ohau nane eepelesenda nhatu dovatalelipo moNamibia, ashike ohau eta eepelesenda 20 doshimaliwa meliko loshilongo

OMAPASHIYONO
Omukalelipo waNamibia koUK, Linda Scott, Omaandaxa okwa ti Namibia, pamwe noilongo ikwao yokuumbuwanhu waAfrika, ngaashi Botswana, South Africa, Tanzania, Zambia naZimbabwe, oya udifwa nai kongudu yoLabour Party eshi ye litula mo monotwaveta oyo i li ominge noukongo wopaveta.

“Onotwaveta oyo otai ka kuma neenghono omauwa oo ovanhu ovo ve li meenhele omo mu na eenhele doinamwenyo hava mono notashi ka denga onghalo yomapashiyono moitopolwa nomeenhele doinamwenyo,” Osho a ti ngaho.

Scott okwa ti oLabour Party otai ka ninga eenghundafana noilongo oyo ya kumwa koshinima eshi opo ku konakonwe kutya oshimaliwa osho hashi di moukongo ohashi dana onghandangala ya tya ngahelipi mokufuta eepolohalama deenhele doinamwenyo, ovakwashiwana vomoshilongo nomaukongo inaa pitikwa moilongo yokoumbuwanhu waAfrika.

“Namibia noilongo ikwao moshitopolwa oyo i na ondjokonona iwa mokwaamena oifitukuti shi dulife Europa, okwa denga omufindo kutya onotwaveta i li ominge noukongo inai tala nawa kutya oukongo ou ohau vatele ovakwashiwana ngahelipi,” Osho a ti ngaho.

Omupopiliko woministili yomidingonoko Romeo Muyunda Omaandaxa okwa ti: “Oshinima eshi tashi pulwa otashi ehameke oshikondo shoinamwenyo shaNamibia neenghono. Oshinima eshi shipe otashi kumwifa ndee Namibia ota kelele oshinima osho nota pula kutya ove likanghamekela koshike.”

Okwa ti oshinima eshi shaGerman nOvaeuropa otashi ehameka omilandu dokukaleka po omaludi oinamwenyo daNamibia.
“Ovatalelipo vokoEuropa ohava kufa ombinga ya fimana moukongo nokonima mekalekepo loinamwenyo laNamibia.

Fiyo onena, Namibia, okupitila moministili yomidingonoko, omakuti nomatalelepo, ota indile koilongo yaEuropa opo i tule moilonga onghalo yaNamibia omanga inai ninga etokolo laxuuninwa,” Osho a ti ngaho.

Muyunda okwa ti oukongo wopaveta owa kala nokweeta oiyemo neemhito doilonga kovakwashiwana vaNamibia.
“Okwaamena oinamwenyo oshinima shimwe shi na ondilo kuNamibia novakwashiwana vaye. Epangelo ohali longifa oshimaliwa shihapu mokukaleka po omaliko omoixwa opaushitwe.

“Pefimbo opo tuu apa, ovanhu vetu ohava mono oixuna komakwatafano avo noifitukuti,” Osho a ti ngaho.

Muyunda okwa ti omakulukuto aa okwa eta omafyo ovakwashiwana ve li 55 okudja momudo 2019, novanhu ve li 84 kwa li va lemanekwa.

“Omaupyakadi aa okwa denga nai omaxupilo ovanhu vahapu unene ngaa ovo va tala mounamapya nounaimuna shaashi oimeno yavo ihapu oya kala nokuteyaulwa po nova kala nokukanifa oimuna yavo oshilongo ashishe,” Osho a ti ngaho.

Oministili oya futa oshimaliwa shi fike peemiliyona N$36,8 kovanhu ovo va kanifa oinima yavo momukalo omu nosho yo mokutula moilonga oinima imwe opo ku kandulwe po oupyakadi ou, osho a ti ngaho.

“Oukongo waamenwa ou li oshinima sha fimana mokuungaunga noinamwenyo moNamibia.” Muyunda osho a ti ngaho.

EEVETA DOMATEMBU
Omuprima minista mupe waUK, Keir Starmer, okwa koleka kutya ongudu yoLabour Party otai tameke okuyandja omikanda dokukala moUK kwaavo ve li moUK shihe li paveta.

Koshi yoveta oyo kwa li ya pita muJuli odula ya dja ko, ovanhu ve li omayovi omulongo, mwa kwatelwa naavo ve ya va longifa oumbautu vashona, ova kalekwa manga opo vaha mone omikanda deenauki. Scott okwa ti Starmer okwe lilongekida okuungaunga noinima ya pamba omatembu moUK.

“Namibia ota ka ninga omapulo kombinga yoshikumungu eshi,” Osho a ti ngaho.

Stay informed with The Namibian – your source for credible journalism. Get in-depth reporting and opinions for only N$85 a month. Invest in journalism, invest in democracy –
Subscribe Now!

Latest News