Oimbodi oya kala omboloto nombuta yaNatalia Gabriel nameme waye okudja ngaa momudo 2004.
Gabriel (42) okwa ti yeenaina (63) ohava i ketoto lokomukunda Othingo keshe efiku.
Etoto eli ole lelodoolopa laShakati noli li eekilometa 3 kokule nokambashu kavo oko ke li molukanda laUupindi.
Ovanhu ava vavali ova ti ohava ongele oikulya noinima ikwao opo ve i longife ile va ka landife.
“Ohatu ongele eembapila, omapakete, oikulya yofamili, oitenda nakeshe shimwe osho hatu dulu okulandifa. Ngee itatu ningi ngaha, itatu kala tu na oikulya .
“Kwoove, oipolopolo, ashike kwaame nofamili yange, omboloyo yetu,” Gabriel osho a ti ngaho omanga ta li oshilaye yoihakautu oyo a hanga momakako.
Okwa ti kutya etoto laShakati ola kala alushe odjo yoikulya noiyemo yaye nounona vaye ve li omuwoi oule weedula 20.
Okwa ti oha mono iifilinga itanhu keshe mokilohalama yoinima oyo a ongela.
“Ohashi pula omafiku ahapu opo oimaliwa oyo i wane okulanda oikulya yomeumbo. Ohandi longo oshimaliwa shi fike poN$200 ile N$300 komwedi.
“Ngee tuhe na oikulya meumbo, ohandi kufa oikulya apa,” Osho a ti ngaho.
Gabriel, omukwashiwana waAngola, okwa ti yee navakwao vamwe ohava nyekwa omaxupilo avo ngee ovanhu vamwe tava kufa oinima ketoto.
“Ohava mono oshimaliwa komwedi, ashike ohava kufa vali oinima oku. Ohatu mono oikulya mokulandifa oinima oyo,” Osho a ti ngaho.
Okwa ti oshixwepo okwoongela eembapila.
KAVE NA OMAUFEMBA
Lileimo Ainyala, okwe ya moNamibia konima yeedula nhatu da pita opo a kale nomonakadona nomutekulu waye.
Okwa dja kOmoolo, oo ta ti ou shiivike nawa nedina Omongwa.
Ainyala ke na omaufemba opashiwana.
Natango Gabriel novakwapata vaye ve li 11 aveshe kave na omaufemba.
Inakulu okwa ti etoto oli li odjo yofamili yoikulya, shaashi ihava mono nande omavatelo oikulya yoshikukuta.
“Omonakadona wange okwa pula nge opo ndi uye koNamibia ndi ongele oinima oyo opo ndi dule okuxupa. Ngee tu li vavali, ohatu dulu okwoongela oinima ihapu,” Ainyala osho a ti ngaho.
Okwa ti ounona vaye ve li vatatu ove li moAngola, ashike itava dulu okumuwanifila po.
Okwa ti yee nomonakadona okwa li va ya kombelewa yaAngola mOshakati opo va dule okuvatelwa va mone omaufemba ashike inave shi pondola nande.
“Omutekulu wange oku na eedula 22. Omo a dalelwa omu, ashike ke na nande omaufemba opashiwana aNamibia,” Ainyala osho a ti ngaho.
Ke shi kutya oministili yoikwameni, omatembu neameno otai nyola ovanhu opo va dule okumona omaufemba opashiwana.
OVATOOLI VAHAPU
Maria Kamati (23) okwa ti okwa kala nokwoongela oikulya noinima yokulandifa okudja ketoto eshi kwa li e na eedula 13.
Okwa ti oilonga yaye oya nyika oshiponga shaashi oikulya imwe ohai va vele momadimo nokuveetela oshimela.
“Oko ashike tu na okuuya oku shaashi kapu na vali omukalo umwe tu na okuxupa,” Osho a ti ngaho.
Kamati okwa ti okwa dalelwa kOmbaye, ashike ina pewa nande oufemba.
Peneyambeko Haludilu (43) a dja kOkalongo okwa ti oilonga ei yokwoongela oinima okudja ketoto oya kala ashike oyo omukalo wokumona oiyemo waye okudja momudo 2002.
“Onda kala nokuuya oku, shaashi onhele kakwa li ya tulwa odalate,” Osho a ti ngaho.
Haludilu oku na ounona vavali noku na oukwashiwana waAngola.
Naambo Titus (29) a dja kElondo West koshitopolwahoololo shaMusati okwa kala ashike ta xupu metoto oule weedula heyali.
OUKOLELE
Kornelius Kapolo, omukulunhuwiliki woshikondo shoundjolowele woshiwana nomudingonoko, okwa ti ovanhu ovo ve li ketoto inava lya oikulya oyo hava kufa oko shaashi oya nyika oshiponga.
“Oshinima sha pumba, shaashi oikulya kakwa li ya pumbwa okweekelwashi nomakako akwao,” Kapolo osho a ti ngaho.
Okwa ti elelodoolopa oli na oupyakadi woikombo tai i monhele omo i ka lye oimbodi.
“Nande ketoto otwa tula ko oshipa, opu na eembululu opo oikombo tai wana, ashike otu na okulonga po,” Osho a ti ngaho.
Kapolo okwa ti ovanhu vamwe ovo hava ongele oinima okudja ketoto ovashangwa kutya ohava longulula oinima oyo. Ova lombwelwa kutya nava ninge ngahelipi. Okwa ti ounona noomeme ve li momateelelo inava pitikwa okuya mo monhele omo ndee ngee ovanhu otava kufa oikulya monhele omo otava teya omulandu wayo.
Elelodoolopa otali landula oshinima eshi.
Omupopiliko welelodoolopa laShakati Andreas Uutoni okwa popile kutya oluhepo otali i pombada neenghono moshitopolwahoololo.
Stay informed with The Namibian – your source for credible journalism. Get in-depth reporting and opinions for
only N$85 a month. Invest in journalism, invest in democracy –
Subscribe Now!
