Ovanyasha ovo opo va tameke okulonga nosho yo ovanhu ovo ve na eendjabi dishona moNamibia itava dulu okulanda omaumbo.
Eshi otashi etwa keendjabi davo odo hava mono di li koshi yoshimaliwa shi fike poN$30 000 osho sha pumbiwa okulanda eumbo longushu yoshimaliwa shi fike pomiliyona imwe mOvenduka.
Omaumbo ahapu e na eenduda dokunangala di li nhatu moshilando pangelo ohaa kosho oshimaliwa shi fike pomiliyona imwe oshinghwanyu mbali.
Ovanawino moinima ya pamba omaxupilo Salomo Hei naJosef Sheehama ova ti omunailonga oo ha mono oshimaliwa shi fike poN$36 123 komwedi ota dulu okupewa omukuli weumbo.
Sheehama okwa ti ovanyasha vashona moNamibia ovo ashike hava mono oshimaliwa shi fike apa.
Hei okwa ti oshimaliwa osho hashi futwa keumbo lomiliyona imwe komwedi omanga inali tamekwa okutunga oshi fike poN$10 664, omanga pefimbo lokutunga shi fike poN$8 678 nokonima la pwa okutunga ohaku futwa oshimaliwa shi fike poN$11 361.
“Ovanamibia vahapu, unene ngaa ovo hava mono eendjabi dishona, ohava mono oixuna okuninga omaudafano okulanda omaumbo shaashi inava wanifa osho tashi pulwa,” Osho a ti ngaho.
Elelodoolopa laVenduka ola ti omaumbo ahapu oku na ounene weeshikweemita 300. Ondado yeumbo keshe moshikweemita peenhele odo da dja ko oi fike poN$8 184, omanga moKatutura oi na ondado oi fike poN$3 708 moshikweemita.
Omwaalu ou otau ti, omaumbo ahapu moKatutura oku na ondado yoshimaliwa shi fike pomiliyona oshinghwanyu imwe, omanga eumbo lounene u fike pamwe moKlein Windhoek tali kosho oshimaliwa shi fike peemiliyona N$2,5.
Hei okwa ti ongushu yeumbo ohai talikila kounene walo nokuyelakanifa nondado yalo yoovene.
“Ngee owa mono ondado, oto dulu okwiitopolela mounene weumbo. Eshi osha hala kutya keenhele odo diwa oto futu shihapu,” Osho a ti ngaho.
Omunawino moinima ya pamba omaxupilo okwa ti ongushu yeumbo komalukanda aa mawa, oya kwatela mo oinima ngaashi okutya oku li meenhele diwa, osho yo oishoshela, mokati kaikwao.
“Oinima imwe otai dulu okukala oilonga oyo wa pumbwa okulonga omanga ino tameka okutunga, osho nasho ohashi kwatelwa mondado yaxuuninwa. Onghee nee, oho futu shihapu kodoolopa unene ngaa molwomatomeno oo,” Osho a ti ngaho.
Okwa ti omaumbo ehangano lokutunga omaumbo ledina National Housing Enterprise olo li li kOngos nokoGobabis keena ombilixa.
Sheehama okwa ti nande omumbwe yomaumbo mOvenduka oya ya pombada, eendado natango odi li ashike pombada.
“Oveeheli vomikuli itava dulu vali okufuta omikuli davo domaumbo ile okulanda omaumbo e li paumufika shaashi oishoshela yomukuli wokulanda eumbo oya ya pombada nai,” Osho a ti ngaho.
“Ovanyasha vahapu ovo ve na ohokwe yokulanda eumbo, ondado oi li oshiimbi shakula,” Osho a ti ngaho. Sheehama okwa ti edu lihapu natango ola pumbwa okuwapalekwa opo omaumbo a ningwe e na ombilixa.
“Edu lihapu nali wapalekwe kushunifwe ondado yomaumbo pedu,” Osho a ti ngaho.
Minista womayambulepo eedoolopa noitopolwa yokomikunda Erastus Uutoni, eshi kwa li ta popi poshoongalele shomaumbo shaOld Mutual okwa ti edu olo la landifwa kovawapaleki vomadu vopaumwene ola twala ondado yomaumbo pombada.
“Omalelo eedoolopa okwa kala nokulandifa omadu a wapalekwa nosho yo omadu inaa wapalekwa kovatungi vomaumbo vopaumwene ovo va tunga omaumbo itaa dulika okulanda kovanhu vahapu ovo ve li momumbwe,” Osho a ti ngaho. “Shimwe vali, edu eli li li po la wapalekwa nale nosho yo omaumbo luhapu oku na ondilo molwoinima oyo ya longifwa,” Osho a ti ngaho.
Uutoni okwa ti oshinima shimwe omumbwe yoshimaliwa shomaumbo, unene ngaa kovanhu ovo ve na oiyemo i li pedu. “Omakonakono a yooloka okwa holola kutya eepelesenda dihapu dOvanamibia itadi dulu okumona omikuli domaumbo,” Minista osho a ti ngaho.
Omunapaliamente wongudu yoPopular Democratic Movement (PDM) Maximalliant Katjimune okwa ti ongeshefa yomaumbo moNamibia inai kwatela mo ovanyasha nosho yo ovafyoona.
“Oku na ashike efimbo lishona, sho osho ondunge yoPDM tai pula omwaalu womilandu dihapu, ngaashi ‘One Namibian, One Plot’ opo i teye po oshinima eshi shoupyakadi womaumbo,” Osho a ti ngaho.
Stay informed with The Namibian – your source for credible journalism. Get in-depth reporting and opinions for
only N$85 a month. Invest in journalism, invest in democracy –
Subscribe Now!
