Oshikondo shomatalelepo shaNamibia osha taalela onghalo idjuu

Oshikondo shomatalelepo shaNamibia osha taalela onghalo idjuu yovatalelipo sha landula eshi Namibia a tulila po oilongo imwe eendjidikila domikanda dokuuya moshilongo.

Oilongo oyo oya kwatela mo oyo inai hala okulandula omulandu waNamibia womikanda dokuuya moshilongo.

Etokolo eli okwa li la ningwa oshivike sha dja ko nokwa teelelika li ka denge nai onghalo yoilonga moshikondo shomatalelepo, ovakufimbinga moshikondo omu osho va ti ngaho.

Oministili yoikwameni, omatembu neameno oi na okutulila po oilongo aishe oyo inai pitika Ovanamibia vaye moilongo yavo vehe na omikanda eendjidikila domikanda domatalelepo.

Ovatalelipo okudja koilongo i li 31 ove na okukumwa nai koshinima eshi.

Oilongo oyo ya itavela i longele kumwe naNamibia yoo inai kumwa ketokolo eli ongaashi Angola, Botswana, South Africa naZimbambwe. Olopota yehangano ledina Tourism Satellite Account (TSA), muMarsa oya ti oshikondo shomatalelepo momudo 2022 okwa li sha yandja oshimaliwa shi fike peembiliyoa N$14,3 koshikefa shepangelo.

Natango olopota oya ti oshikondo eshi ohashi yandje oilonga neenghono, kwa li sha yandja oilonga i fike po57 571 momudo 2022, osho tashi tupe eepelesenda 7,9 doilonga.

Omukulunhuwiliki wehangano ledina Namibia Tourism Board (NTB) Bonnie Mbizo okwa ti oshikondo shomatalelepo otashi ka dengwa nai, naNamibia okwa pumbwa okufimanekwa.

“Otwa pumbwa okuudako kutya Namibia oku li oshitopolwa shounyuni. Otwa pumbwa okufimanekwa, unene ngaa ngee wa yandja omauwa kuvakweni.

“Omolwashike oilongo oyo 31 itai ningi ngaashi ikwao? Namibia oku na omakwatafano noilongo yaEuropa nondjokonona ya kola.

Omolwondjokonona oyo okwa li twa dilaadila kutya oilongo ei nayo otai ningi ngaashi fye twa ninga,” Osho a ti ngaho.Mbizo okwa ti ovatalelipo okwa li ashike tava ningi vahapu, ashike ove na okuninga vashona ngee etokolo eli ola tulwa moilonga. “Odjo yetu yoshimaliwa, oyo kwa li tai yambuka po, nayo oi na okuwa pedu. Eehotela dihapu moNamibia odo kwa li ovatalelipo va tala mudo itadi ka kala vali di na ovanhu. Ovanhu ovo hava endifa ovatalelipo nokuyandja omayakulo kuvo navo ove na okumona oixuna nai.

“Mutu etokolo ola pumbwa okuningilwa omapulaapulo opo tu dule okutya kosha nondi shi shi kutya eshivo olombili noministili oi na okuuda eshi hatu ti,” Osho a ti ngaho.

Omukulunhuwiliki wehangano ledina Hospitality Association of Namibia (HAN) Gitta Paetzold Etitano okwa ti etumwalaka eli ola udifa nai ehangano noshikondo shakula shomatalelepo.

“Kapu na nande omapulaapulo a ningwa opo kumonike kutya oshinima eshi otashi eta omawii eli ngahelipi koshikondo shomatalelepo. Namibia okwa kala nokukendabala neenghono muAfrica opo a dule okukala a mangulula ovanhu ngee tave ya mo,” Osho a ti ngaho.

Minista woikwameni, omatembu neameno Albert Kawana okwa ti oilongo imwe oyo inai hala okuninga eshi tashi pulwa kuNamibia oya kala nokuninga nai Ovanamibia ngee tava talele po oilongo yavo.

“Ovakwashiwana vetu ohave liumbatelwa va fa ovakolokoshi nande ova kale ngaa ve na omikanda di li mondjila. Vamwe ova talika ko va fa eenauki dihe li paveta nande ova va kale ngaa ve na omikanda domaendafano. Omukalo ou have limbatelwa kau li mondjila, ndee kashi shi ashike Namibia, enenedu Africa alishe,” Osho a ti ngaho.

Kawana okwa ti nande ovatalelipo vahapu ohava talele po Namibia vehe na omikanda, oilongo yavo inai hala okuninga ngaashi Namibia ta ningi.

“Kufye omilandu oda fimana, shaashi otu na oshinakuwanifa shokukwashilipaleka kutya ovakwashiwana vetu otava ningwa nawa keshe opo tava i.

“Nava mone ouwa wa faafana ngaashi oo hava mono keumbo, nafye ohatu kwashilipaleke kutya ovakwashiwana voilongo oyo, ngee ve ya koNamibia, otava ningwa nawa pehe na nande olushindo lasha,” Osho a ti ngaho.

Minista okwa ti nande etokolo eli otali dulu okudenga oshikondo shomatalelepo, opa kongwa omikalo opo dokutambula ko ovatalelipo ovo va futa novaninga omalongekido okutalela po Namibia.

“Opo kuha iwe moshipala oshikondo shomatalelepo, otwa pumbwa okuninga omalongekido, shaashi otushi shi kutya opu na ovatalelipo ovo va futa nova ninga omalongekido opo va talele po Namibia.

“Ohatu longele kumwe nouministili womidingonoko, omifitu nomatalelepo opo tu kwashilipaleke kutya opolohalama inai iwa moshipala.“Paife ohatu shuna koKabinet opo tu ka yandje olopota kutya oshinima eshi otashi tameke naini opo tu kelele oshikondo shomatalelepo shiha dengwe pomutima ketokolo eli,” Kawana osho a ti ngaho. Namibia okwa yandja oufemba koilongo i li 55 opo i kale tai ya moshilongo ihe na omikanda domaendafano pokati koilongo, ashike nande ongaho oilongo ashike i li 18 ya yandja oufemba we lifa kOvanamibia.