Omuprima minista Elijah Ngurare okwa ti epangelo otali ka tula moilonga elombwelo lapresidente olo tali ka pula ovanailonga aveshe vakula vepangelo opo va longife oipangelo yepangelo.
Ehangano lokwaandjakaneka omawi momhepo laNamibia ledina Namibia Broadcasting Corporation (NBC) Omaandaxa ola lopota kutya presidente Netumbo Nandi-Ndaitwah okwa yandja elombwelo kovanailonga aveshe vakula vepangelo ve na oukala vopaunamiti opo vatameke okulongifa oipangelo yepangelo okudja muApilili momodo tau ya.
Nande ouyelele wondunge ei inau yela naana nawa, Ngurare Omaandaxa okwa ti epangelo otali kendabala okuyambula po oipangelo yepangelo fiyo opondodo opo presidente naye ta dulu okwiilongifa.
Okwa ti ovanailonga vepangelo paife ohava longifa eebiliyona dihapu moshikondo shouhaku shopaumwene.
Epangelo oli na odula imwe yokukonakona omalolelokonakono elunduluko okudja koipangelo yopaumwene okuya koipangelo yepangelo, oo kwa teelelika a ka pule oshimaliwa shi fike lwopeemiliyona N$16, omuprima minista osho a ti ngaho.
Ngurare okwa ti elunduluko otali ka eta eemhito doilonga di li 31 000 moshikondo shouhaku shepangelo.
“Omufimanekwa okwa konakona nawa osystema youndjolowele moshilongo naashi epangelo hali longifa muyo.
“Epulo oleli ngee osho twa kala hatu longifa osha eta ngaa elunduluko.”
Omukulunhuwiliki mukulu woundjolowele Ben Nangombe okwa ti epangelo ola longifa oshimaliwa shi fike peebiliyona N$3 movanailonga vepangelo ve dulife 20 000 moshikondo shopaumwene okupitila momayakulo opauhaku haa futwa kepangelo.
“Otu shi shi kutya ohali yandje oshimaliwa shi fike peebiliyona shoukalata vouhaku, ovo ou na omutengenekwafaneko waminista woundjolowele, oo kwa li u fike peemiliyona N$12,” Osho a ti ngaho.
Nangombe okwa ti epangelo otali ningi eengehtu da fimana mokuyambula po oipangelo yepangelo nokushonopeka okulikolelela moshikondo shopaumwene moshilongo ashishe.
“Epangelo ola longifa oshimaliwa shi dulife peemiliyona N$100 kodula tali tumine ovanaudu koipangelo yopaumwene komashina okupange eefiyo.
“Mokukandula po, oipangelo ihapu yepangelo oha tulwa omashina okupanga eefiyo opo kuyandjwe epango meumbo,” Osho a ti ngaho.
‘OUKALATA VOHAUKU TAVA TWIKILE’
Omupopiliko woministili yeliko newiliko leependjela Wilson Shikoto Omaandaxakapu na nande oshinima tashi ka lunduluka kombinga yukalata vopaunamiti.
“Onghee nee, kapu na manga omafaneko omalunduluko oukalata vopaunamiti vepangelo – ooukalata vopaunamiti otava twikile,” Osho a ti ngaho.
Onghatu ei oya tambulwa ko komuleli wopashiwana wovanyasha yongudu yoLandless People’s Movement (LPM) Duminga Ndala.
“Oshipandulifa eshi ovanailonga vepangelo va pewa omalombwelo eli ngaho, shaashi otashi vape omhito yokumona omaupyakadi oo e li moipangelo yepangelo oo ovakwashiwana va kala tava mono efimbo lile,” Osho a ti ngaho.
Ndala okwa itavela kutya onghatu ei otai dulu okweeta omalunduluko moipangelo yepangelo moshilongo, shaashi otashi vatele epangelo lidimbuluke omumbwe yelunduluko meesystema doipangelo yepangelo.
Ashike nende ongaho okwa pula opo elombwelo olo li kale tali dengele, shaashi ovanhu navao ove na omaufemba okuhoolola koipangelo ok otava ka pangwa nove wete kutya oku na omayakulo o ova pumbwa.
Ndala okwa ti presidente naminista woundjolowele nomayakulo opanghalfano Esperance Luvindao ova pubwa okupopila omalunduluko oipangelo yepangelo pakuyambula oipangelo noupangelo vashona va ye pondodo yopaunyuni, tava kwashilipalek kutya oipangelo oi na keshe osho sha pumbiwa mokuyakula ovanhu.
‘OSHI LI ASHIKE MONDJILA’
Elombwelo lapresidente okwa li la shiivifwa kuLuvindao pexulilo loshoongaleleilonga shomafiku atanho kOtjiwarongo oshivike sha dja ko.
Minista mupe woundjolowele okwa li a endululwa koNBC ta ti: “Oshiwa unene.
Eshi tete nde mu uda ta popi ngaha, okwa li ndi shi otashi dulika ta ningi omashendjo.
Ashike okwa li sha endululwa, nonda mona kutya oka li elitula mo.
“MuApilili 2026, ovanambelewa vakula vepangelo, naame nda kwatelwa mo, otava ka pumbwa okulongifa oipangelo yepangelo shi na sha nomayakulo etu opauhaku.
Tete okwa li nda teelela shi kondjifwe, ashike onde lipula, omolwashike? Ngee ohatu longo nawa, natu kale twa manguluka okulongifa omayakulo amwe aeke noshiwana. Oshi li mondjila.”
Okwa ti ngee sha tulwa moilonga, onghatu ei otai ka longela pamwe nomalalakano ominitili.
Presidente wongudu yoSwanu of Namibia Evilastus Kaaronda okwa ti ngee elalakano okutwa omukumo wovanailonga vepangelo opo va kale hava longifa oipangelo yepangelo oshinima shiwa.
Ashike nee,okwa weda po kutya keshe elombwelo tali finininikilwa ovanhu inali tambulwa muNamibia loudemokoli.
“Kapu na omunhu ta dulu okufininikila ovanhu oinima.
Ashike ngee omukalo wokuxwaxwameka opo kweetwe elineekelo olo la kanifwa moipangelo yepangelo, oshinima shiwa neenghono. Ashike natu i yambule po tete,” Osho a ti ngaho.
Okwa londada mepangelo, oshikondo shouhaku kashilipondodo yopondada, ta ti kutya otashi dulika shi tule oundjolowele wovanhu moshiponga.
Kashiwa ngee presidente ota yandje omalombwelo eli ngaho, omanga puhe na eyambule po loshikondo shoundjolowele, Kaaronda osho a ti ngaho.
Stay informed with The Namibian – your source for credible journalism. Get in-depth reporting and opinions for
only N$85 a month. Invest in journalism, invest in democracy –
Subscribe Now!